ناظر اقتصاد : نفت در هفته آخر شهریور ۹۸ : ابتدای هفته جاری حملات پهپادی حوثیهای یمن به تاسیسات نفتی عربستان به کاهش ۵.۷ میلیون بشکهای تولید نفت این کشور منجر شد و روز دوشنبه در آغاز معاملات هفته در بازارهای جهان، قیمت نفت رشد قابلملاحظهای پیدا کرد. از دید تحلیلگران، حملات یادشده جنگ چهار ساله ائتلاف به رهبری عربستان علیه یمن را وارد فاز جدید کرده و از این پس شرایط به زیان عربستان و همپیمانان این کشور است؛ زیرا توان نظامی یمن افزایش یافته است و منابع حیاتی عربستان در معرض حمله حوثیها قرار دارد.
درباره تبعات حملات حوثیها به تاسیسات نفتی عربستان دیدگاههای گوناگون مطرح شده است. این حملات بر ارزش شرکت آرامکو که در آستانه عرضه اولیه ۵ درصد سهام خود قرار دارد، تنشها در منطقه خاورمیانه، وضعیت اقتصادی عربستان، موضعگیریهای امارات و آمریکا در قبال منطقه، قیمت نفت، دیدگاه سرمایهگذاران خارجی درباره ثبات سیاسی و نفتی عربستان و… اثر میگذارد.
اهم تغییرات روزانه نفت در هفته آخر شهریور ۹۸
هر بشکه نفت خام آمریکا دوشنبه پس از بازگشایی بازارهای جهانی با ۱۵.۵ درصد افزایش قیمت، بیشترین جهش روزانه را از ژوئن ۱۹۹۸ تجربه کرد و به ۶۲.۹ دلار رسید. نوسان قیمت در ساعات اولیه بازار چنان شدید بود که ترامپ بلافاصله با اعلام آزادسازی ذخایر استراتژیک نفت آمریکا، توانست قیمتها را تا سطح ۶۰ دلار تعدیل کند. حمله به دو مورد از تاسیسات مهم نفتی عربستان در روز شنبه موجب توقف تولید سهم پنج درصدی عربستان از عرضه روزانه نفت جهان شد و برآورد کارشناسان از میزان زمان لازم برای بازگشت عرضه نفت به حد کافی بر نگرانی درخصوص کمبود عرضه دامن زد.
نفت خام وست تگزاس آمریکا روز سهشنبه با ادعای وزیر نفت عربستان درخصوص بازگشت نیمی از تولید این کشور به روال عادی و احیای دو هفتهای باقی تولید از دست رفته نزدیک به ۶ درصد افت را تجربه کرد. طلای سیاه روز چهارشنبه، نیز به مسیر نزولی خود ادامه داد و هر بشکه آن ۵۸.۱ دلار قیمت خورد.
قیمت هر بشکه نفت خام آمریکا از ابتدای هفته بازار جهانی روز جمعه رشد ۰.۷ درصدی را تجربه کرد. اختلال عرضه نفت از سوی عربستان به دنبال حمله به تاسیسات نفتی این کشور جهش قابل توجه نفت را به دنبال داشت. به این ترتیب قیمت هر بشکه نفت خام آمریکا در آغاز معاملات هفتگی بازار جهانی، بامداد دوشنبه جهش حدود ۱۶ درصدی را تجربه کرد و تا بیش از ۶۳ دلار نیز رشد کرد. در ادامه اما اظهارنظرهای مقامات نفتی سعودی از بازگشت زودتر از انتظار تولید این کشور به سطح معمول باعث شد نفت از سقف هفتگی فاصله بگیرد. با این حال همچنان اخبار ضد و نقیض از احتمال ادامه تنش در منطقه بازار نفت را داغ نگه داشته است.
چشم انداز نفت در هفته آخر شهریور ۹۸
حملات پهپادی حوثیهای یمن به تاسیسات نفتی عربستان قیمت نفت را به شدت بالا برد؛ زیرا از یکسو عرضه نفت عربستان به نصف کاهش یافته و ازسوی دیگر احتمال آنکه شرکت آرامکو بتواند در آینده نزدیک وضعیت تاسیسات یادشده را به حالت عادی بازگرداند، بسیار کم است. البته بعید است که بحران در بازار نفت رخ دهد؛ زیرا در اوپک و خارج آن مازاد ظرفیت تولید به اندازهای هست که بخشی از کاهش عرضه نفت عربستان جبران شود و نیز اقتصادهای توسعه یافته میتوانند از ذخایر استراتژیک نفت خود استفاده کنند تا شرایط به حالت عادی بازگردد؛ اما فعلا شرایط غیرطبیعی است و خریداران نفت عربستان از جمله کشورهای اروپایی باید به فکر جایگزین برای نفت این کشور باشند.
اگرچه وابستگی اروپا به نفت عربستان بسیار کم است، اما اثرات کاهش بلندمدت تولید نفت در عربستان بر اقتصادهای اروپایی بزرگ خواهد بود و شامل اثرات سیاسی و اقتصادی میشود. افزایش هزینه تامین سوخت و در نتیجه بالا رفتن قیمت نفت و بنزین جزو مهمترین اثرات اقتصادی هستند؛ اما مهمترین اثر جانبی سیاسی، افزایش وابستگی اروپا به نفت روسیه است. از پیش ثبات عرضه انرژی اتحادیه اروپا شکننده بوده؛ زیرا اکثر سوخت وارداتی به اروپا از تعداد کمی از کشورها تامین شده است.
مشاهده میشود که حملات ابتدای هفته جاری به تاسیسات نفتی عربستان، جنبههای اقتصادی و سیاسی مختلف دارد و وضعیت بازار نفت در آینده به سیاستهای عربستان در حوزه تولید نفت و جنگ با یمن وابسته است.