چشم انداز فعالان اقتصادی جهان

ناظر اقتصاد: بر اساس گزارش اخیر مؤسسه مک کینزی در ژوئن ۲۰۱۹، نتاسج نظرسنجی در مورد شرایط اقتصادی جهان نشان می‌دهد فعالان اقتصادی نسبت به گذشته بدبینانه‌تر شده و تعداد کمی از افراد انتظار بهبود شرایط اقتصادی در ماه‌های آینده را دارند.

در حقیقت، طبق نظرسنجی انجام پذیرفته، پاسخ دهندگان هر منطقه اظهار داشته‌اند که شرایط اقتصاد جهانی و اقتصاد ملی آنها نسبت به گذشته بدتر شده است. در واقع برای اولین بار از زمان شروع نظرسنجی در سال ۲۰۱۱ اکثر پاسخ دهندگان انتظار داشتند که اقتصاد در ۶ ماه آینده بدتر خواهد شد.

نگرانی‌ها در مورد تجارت نسبت به نظرسنجی قبلی افزایش یافته و بسیاری از پاسخ‌دهندگان پیش‌بینی می‌کنند که سطح تجارت بین کشورهای آنها و جهان در سال آینده کاهش خواهد یافت. با این وجود، در میان مناطق مختلف، برخی خوش‌بین نیز وجود دارد: پاسخ‌دهندگان در آمریکای لاتین و هند انتظارات مثبت بیشتری در مورد سطح تجارت و چشم‌انداز اقتصاد نسبت به همتایان خود در دیگر نقاط جهان دارند. اما در این میان افرادی در منطقه آسیای توسعه یافته هستند، به ویژه در مورد مسائل مربوط به اقتصاد کلان و سطوح شرکت‌ها بدبین‌تر هستند.

دیدگاه‌های محتاطانه فعالان اقتصادی از اقتصاد جهانی

در میان نظرسنجی‌های سال‌های مختلف، تاکنون سهم پاسخ دهندگانی که کاهش اخیر در شرایط اقتصاد جهان را گزاش دادند، بی سابقه بوده است؛ در ماه ژوئن نزدیک به ۶۶ نفر از هر ۱۰ نفر پاسخ دهندگان اظهار داشتند که شرایط کنونی اقتصاد جهانی بدتر از ۶ ماه پیش است (از سپتامبر ۲۰۱۵ این سهم بی سابقه بوده است).

در مقایسه با یک سال پیش، سهم فعالان اقتصادی به کاهش در اقتصاد جهانی بیشتر از ۲ برابر شده است (نمودار ۱). در این نظرسنجی هنگامی که در مورد ۶ ماه آینده از پاسخ دهندگان شوال شد، همه به طور مشابه محتاط بودند.

توضیح: پاسخ دهندگانی که پاسخ “مشابه” یا “نمی‌دانم” داشتند لحاظ نشده است. تعداد پاسخ دهندگان در ژوئن ۲۰۱۸ برابر ۱.۶۴۸ نفر، در دسامبر ۲۰۱۸ برابر ۱.۰۳۷ نفر و در ژوئن ۲۰۱۹ برابر با ۱.۱۱۸ نفر بوده است.

۵۷ درصد انتشار داشتند که شرایط اقتصادی جهانی در ۶ ماه آینده تضعیف شود، این سهم از ابتدای نظرسنجی‌ها در مارس ۲۰۱۱ بی سابقه بوده است. بنابراین در مقایسه با نظرسنجی قبلی، پاسخ دهندگان در هر منطقه انتظار دارند که شرایط اقتصاد جهانی تضعیف شود تا اینکه بهبود یابد.

با توجه به انتظار نرخ رشد جهانی، سهم پاسخ‌های بدبینانه بیشتر از گذشته است. برای اولین بار از زمان شروع نظرسنجی در مورد تغییرات نرخ رشد اقتصادی جهانی اکثر پاسخ دهندگان پیش‌بینی کردند که نرخ رشد اقتصاد در ۶ ماه آینده آهسته می‌شود. در مارس ۲۰۱۹، ۴۴ درصد از پاسخ دهندگان انتظار نرخ رشد کاهشی داشتند که این رقم در حال حاضر به ۵۵ درصد رسیده است.

مطابق نمودار ۲، در میان انواع ریسک های احتمالی که منجر به تغییر رشد اقتصاد جهانی می‌شود، اغلب پاسخ‌دهندگان در نظرسنجی ماه ژوئن ۲۰۱۹ نسبت به ماه مارس همین سال افزایش یافته است. همانند نظرسنجی قبل، “بی‌ثباتی ژئوپلیتیکی” و “تغییرات در سیاست‌‎های تجاری” دومین و سومین ریسک عمده کاهش رشد اقتصاد جهانی هستند اما مطابق نمودار مشاهده می‌شود همانند “تنش‌های تجاری”، “تغییرات در سیاست‌های تجاری” نیز نسبت به سه ماه گذشته سهم بزرگتری از نظرات را به خود اختصاص داده است.

با وجود آنکه پاسخ دهندگان در مورد اقتصاد کشور خود نسبت به شرایط اقتصاد جهانی کمتر بدبین هستند، اما ارزیابی آنها بیشتر منفی است تا مثبت؛ به‌طوری‌که تنها ۲۲ درصد از پاسخ دهندگان انتظار داشتند که شرایط اکنون بهتر از ۶ ماه پیش است، در حالی که ۴۳ درصد بر این باورند که شرایط اقتصادی‌شان بدتر شده است (نسبت به سه و یا شش ماه پیش).

در واقع، در مقایسه با نظرسنجی‌های قبلی، تعداد بیشتری از پاسخ دهندگان در شرایط فعلی اظهار داشتند که شرایط اقتصادی آنها نسبت به قبل بدتر شده تا بهتر. در این میان، هند و آمریکای لاتین تنها مناطقی بودند که پاسخ‌دهندگان آن احتمال بهبود در وضعیت اقتصادی‌شان دادند. از زمان نظرسنجی قبلی، نگرانی‌ها در مورد تغییرات سیاست‌های تجاری به عنوان خطری برای رشد اقتصاد داخلی در بلندمدت، افزایش یافته است. در مورد تغییرات سیاست‌ها:

۴۷ درصد از پاسخ دهندگان در ماه ژوئن (نسبت به یک سوم در ماه مارس ۲۰۱۹) اظهار داشتند که تغییرات در سیاست‌های تجاری رشد سال آینده را به خطر می‌اندازند (نمودار ۳).

در دو نظرسنجی گذشته، سهم بیشتری از پاسخ دهندگان اظهار داشتند که سطح تجارت بین کشورهایشان و سایر نقاط جهان در مقایسه با سال گذشته کاهش یافته است.

علاوه بر این، بر اساس پاسخ‌های به دست آمده از فعالان اقتصادی ، احتمال اینکه کاهش سطح تجارت جهان بر کسب و کارهای نوپا اثر منفی داشته است، بیش از ۳ برابر احتمال اثر مثبت آن است. این در حالی است که در مارس ۲۰۱۹، احتمال اثر منفی دو برابر احتمال اثر مثبت بوده است.

با نگاهی به آینده، پیش‌بینی‌ها برای سطوح تجاری آینده نسبت به نظرسنجی قبلی کاهش یافته است. تقریباً نیمی از پاسخ دهندگان پیش‌بینی می‌کنند که میزان تجارت بین کشوهای خود و سایر نقاط جهان در سال آینده کاهش می‌یابد که این سهم از سال ۲۰۱۶ بی‌سابقه است (نمودار ۳). با این وجود بر اساس نظرسنجی منطقه‌ای، اکثر پاسخ‌دهندگان در آمریکای لاتین و هند می‌گویند که تجارت در سال آینده افزایش خواهد یافت. اما در همه مناطق دیگر، پاسخ دهندگان بیشتر انتظار کاهش دارند تا افزایش.

بدبینی آسیای توسعه یافته نسبت به شرایط اقتصادی

پاسخ دهندگان آسیای توسعه یافته، دیدگاه‌های بدبینانه‌تری در مقایسه با نظرسنجی قبلی و همتایان خود، در مورد اقتصاد جهانی دارند. آنها از سه ماه پیش به این نتیجه رسیده‌اند که شرایط اقتصاد جهان بدتر شده است (نمودار ۵). پاسخ دهندگان این منطقه، بیش از ۳.۵ برابر بیشتر انتظار کاهش در نرخ رشد اقتصاد جهانی را نسبت به افزایش آن داشته‌اند.

توضیح: تعداد پاسخ دهندگان در مارس ۲۰۱۹ برابر ۱۵۲ نفر و در ژوئن ۲۰۱۹ برابر با ۱۴۴ نفر بوده است. ارقام مربوط به پاسخ “نمی‌دانم” در نمودار لحاظ نشده و لذا مجموع ارقام به ۱۰۰ نمی رسد.

آسیای توسعه یافته منطقه‌ای است که بیشترین میزان پاسخ دهندگان آن (۵۹ درصد) اظهار داشتند که شرایط اقتصادی کشورشان طی ۶ ماه گذشته بدتر شده است. تعداد پاسخ دهندگانی که احتمال تضعیف شرایط اقتصادی را داده‌اند نیز بیش از گذشته شده است.

در رابطه با سطوح تجارت، فعالان اقتصادی که گزارش کاهش تجارت بین کشورهای خود و سایر نقاط جهان را دارند نسبت به ماه مارس افزایش یافته است:

• در حال حاضر ۶۰ درصد از پاسخ دهندگان در ماه ژوئن (در مقایسه با ۴۶ درصد در نظرسنجی قبلی) اظهار داشتند که سطح تجارت کشور آنها با سایر نقاط جهان کاهش یافته است.
• این دومین بار است که پاسخ دهندگان یک منطقه بیشتر از همتایان خود در سراسر جهان عنوان می‌کنند که تغییر در سطح تجارت تأثیر منفی بر فعالیت‌های تجاری آنها داشته است.
• پاسخ دهندگان در آسیای توسعه یافته همچنین انتظارات کمتری نسبت به شرکت‌های خود دارند. آنها نسبت به سایر مناطق و نسبت به نظرسنجی قبلی احتمال کمتری می‌دهند که سود شرکت‌های‌شان در شش ماه آینده افزایش یابد (نمودار ۶). نسبت به ماه مارس ۲۰۱۹، پاسخ دهندگان این منطقه نیز انتظار بیشتری نسبت به کاهش اندازه نیروی کار نسبت به سایر مناطق دارند. در واقع بیش از یک سوم آنها عنوان داشتند که در ماه‌های اخیر نیروی کار آنها کاهش یافته است (در مقایسه با میانگین جهانی ۲۳ درصد).

توضیح: تعداد پاسخ دهندگان در مارس ۲۰۱۹ برابر ۱۵۲ نفر و در ژوئن ۲۰۱۹ برابر با ۱۴۴ نفر بوده است. ارقام مربوط به پاسخ “نمی دانم” در نمودار لحاظ نشده و لذا مجموع ارقام به ۱۰۰ نمی رسد.