ناظر اقتصاد: در پایان معاملات ۲۳ مهر ۹۸ بورس ، شاخص کل بورس با کاهش ۱۰,۸۹۲ واحدی به ۳۰۸,۹۷۸ واحد رسید. ارزش معاملات در بورس ۱۲,۸۵۱ میلیارد ریال (۹۸۲ میلیارد ریال مربوط به معاملات بلوکی) و در فرابورس ۶,۷۸۴ میلیارد ریال (تقریباً ۱۹۰۲ میلیارد ریال معامله اوراق صکوک و بلوکی) بوده است. مجموع کل معاملات خرد در بازار بورس و فرابورس معادل ۱۶,۷۵۱ میلیارد ریال بوده است.
شاخص کل بورس در ۲۳ مهر ۹۸ بورس
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات ۲۳ مهر ۹۸ بورس با ریزش سنگین ۱۰ هزار و ۸۹۲ واحد، به ۳۰۸ هزار و ۹۷۸ واحد رسید. شاخص کل با معیار هموزن نیز امروز ۲ هزار و ۹۷۱ واحد کاهش یافته و به رقم ۸۶ هزار و ۷۷۵ واحد رسید.
طی این روزها شاهد حرکت زیگزاگی و افت و خیزهای متلاطم قیمت در عموم سهمها در ۲۳ مهر ۹۸ بورس بودهایم. در واقع، نوعی پوستاندازی در بازار و مهاجرت بخشی از نقدینگی به سمت گروههای اصطلاحاً بنیادی بازار رقم خورد و خود را در روند حرکتی شاخص کل و شاخص هموزن نشان داد. اما امروز قیمت همه سهمها یکدست با هم سقوط کردند. به نظر میرسد که امروز اهالی بازار توان تفکیک سهمها را از دست داده و برای رهایی از زیان بیشتر در جریانی دستهجمعی تن به حراج سهام خود دادهاند.
افقهای کوتاه سهامداری و تلاش برای کسب سود از خرید و فروش روزانه باعث شده تا میزان افت قیمت به حداکثر برسد. فاصله چشمگیر نقاط شروع و پایان شاخص به خوبی از سیطره نگاه کوتاهمدت حکایت دارد که در نحوه سفارشگذاریها در طول معاملات هم نمایان شده است. شروع مثبت شاخص کل در دادوستدهای امروز و سفارشهایی که رفتهرفته با نگاه با روند عمومی روی قیمتهای پایینتر گذاشته شدند و شاخص را به پایینترین حد خود از ابتدای پاییز تنزل داد، نشان میدهد که جای تحلیل عمیقا در بازار خالی است و تصمیمات به دام روندهای روزانه افتاده و قدرت پیشبینی آینده میانمدت را عجالتاً از دست داده است.
مقایسه میزان بازدهی و ارزش بازار صنایع بورسی از ابتدای سال ۱۳۹۸
برندگان نوبل اقتصاد ۲۰۱۹
پروفسور «ابهیجیت بنرجی» استاد هندی-آمریکایی دانشگاه MIT و همسرش پروفسور «استر دوفلو» که تابعیت فرانسوی-آمریکایی دارد و او نیز در دانشگاه مشغول فعالیت است، به همراه پروفسور «مایکل کرِمر» از دانشگاه هاروارد، به پاس تحقیقات ارزشمندشان در زمینه مبارزه با فقر، برنده جایزه یادبود نوبل در علوم اقتصادی در سال ۲۰۱۹ شدهاند.
بر اساس اعلام آکادمی سلطنتی علوم سوئد، این سه اقتصاددان در طول سالهای فعالیت علمی خود کمک شایانی به پیشرفت حوزه «اقتصاد توسعه» کردهاند و در مطالعات میدانی در حوزه ریشهکنسازی فقر، پیشرو بودهاند. آنها به جای اینکه تنها با نگاهی کلی و با یک رویکرد نظری به مسئله فقر بپردازند، مسائل خُرد مرتبط با این معضل پیچیده و فراگیر را در کانون توجه خود قرار دادند. پس از تفکیک حوزههای مطالعاتی، آنها به پرچمداران طراحی آزمایشهای میدانی برای مشاهده معضلاتی مانند ضعف آموزش بدل شدهاند؛ آزمایشهایی که به تشخیص عوامل پرشمار منجر به فقر کمک میکنند.
در بیانیهای که آکادمی سلطنتی علوم سوئد برای معرفی تحقیقات برجسته برندگان امسال جایزه یادبود نوبل در علوم اقتصاد منتشر کره، آمده است: «این پژوهش جدید نتایجی ملموس، مستمر و جاری را به ارمغان آورده و به کاهش شدت معضل جهانی فقر کمک میکند. نقش آنها [برندگان جایزه نوبل اقتصاد ۲۰۱۹] در این حوزه بسیار مهم بوده است زیرا آزمایشهای میدانی اینک به یک روش استاندارد در حوزه اقتصاد توسعه برای مطالعه در زمینه تأثیرات اقدامات مبارزه با فقر تبدیل شده است.»
تحقیقات این سه اقتصاددان بیشتر بر حوزه آموزش و بهداشت متمرکز بوده است؛ هرچند آنها در حوزههای دیگری نیز تحقیقاتی را انجام دادهاند. آنها در یکی از مهمترین تحقیقات خود که به سرپرستی پروفسور کرِمر انجام شده، به بررسی کارآمدترین راهکارها برای بهبود عملکرد دانشآموزان در جوامع بسیار فقیر پرداختهاند. این محققان اقتصادی با انجام چندین آزمایش میدانی در مناطق غربی کشور آفریقایی کنیا، متوجه شدند که کمبود منابع و امکانات دلیل اصلی عملکرد ضعیف مدارس و دانشآموزان نیست، بلکه فقدان حمایت آموزشی و پاسخگو نبودن معلمان بهطور کلی تأثیر بیشتری بر ضعف دانشآموزان و مدارس دارد.
آنها تحقیقات مهم دیگری نیز در مورد فقر انجام دادهاند که از جمله آنها میتواند به تحقیق در مورد تأثیر قیمت قرصهای انگلکش بر تصمیمات والدین برای درمان کودکانشان با این قرصها اشاره کرد. آنها در زمینه بهبود واکسیناسیون از طریق کلینیکهای سیار و تأثیر برنامههای اعتباردهی خُرد (میکرو کردیت) نیز تحقیقات قابلتوجهی داشتهاند.
به زبان ساده باید گفت که این سه اقتصاددان توانستهاند نتایجی معنادار و قابلپیگیری را از تحقیقات میدانی استخراج کنند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) وابسته به سازمان ملل متحد یکی سازمانهای بینالمللی محسوب میشود که در توصیههای سیاستی خود از نتایج تحقیقات بانرجی، دوفلو و کرِمر استفاده کرده است.
آکادمی ملی علوم سوئد نیز در بیانیه خود به این نکته اشاره کرده است: «برندگان امسال یک رویکرد جدید را بهمنظور دستیابی به پاسخهای قابلاتکا درباره بهترین راهکارها برای مبارزه با فقر در جهان ابداع کردهاند. آنها نشان دادهاند که این سؤالات تحقیقی کوچکتر و دقیقتر اغلب در قالب آزمایشهایی که بهدقت طراحی شدهاند، پاسخ بهتری در بین افرادی که آسیبپذیرتر هستند،دریافت میکنند. رویکرد آزمایشمحور آنها تنها ظرف دو دهه حوزه اقتصاد توسعه را که خود یک حوزه در حال پیشرفت است را دگرگون کرده است.» (اتاق ایران)
رشد منفی ۳.۶ درصد تولید صنعتی در ترکیه
تولید صنعتی در ترکیه در ماه آگوست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸ معادل ۳.۶ درصد کاهش داشته است.
بر همین اساس از میان بخشهای زیرمجموعه صنعت ترکیه حوزه معدن، با ۶ درصد کاهش بیشترین افت را داشته است. شاخص بخش تولید نیرو، گاز و تهویه هوا ۰.۴ درصد افت داشته است.
در ماه آگوست همچنین در مقایسه ماهانه تولید صنعتی ۲.۸ درصد نسبت به ماه قبل از آن کاهش یافته و این در حالی است که در ماه جولای ۴.۳ درصد بالا رفته بود.
مؤسسه آمار ترکیه اعلام کرده است که بخش معدن در ماه آگوست ۹.۲ درصد نسبت به ماه قبل افت کرده است.
در ماه جولای نیز تولید صنعتی ترکیه نسبت به سال قبل آن ۱.۱ درصد کاهش یافته بود. (فارس)
اتلاف سالانه ۴۰۰ میلیارد دلار مواد غذایی بدون رسیدن به بازار
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، فائو، در تازهترین گزارشی که در سایت رسمی خود منتشر کرده است، میگوید سالانه ۴۰۰ میلیارد دلار مواد غذایی بدون اینکه به بازار برسد، تلف میشود.
این میزان برابر ۱۴ درصد از کل مواد غذایی تولیدی در جهان طی یک سال است. یکی از عمدهترین دلایل اتلاف مواد غذایی در مرحله تولید تا بازار، نبود زیرساختها و انبارهای مناسب و سرد است.
کشورهای آسیای مرکزی سهمی بیش از ۲۰ درصد در کل اتلاف مواد غذایی قبل از رسیدن به بازار، دارند و سهم آمریکای شمالی و اروپا حدود ۱۶ درصد و سهم آفریقا ۱۴ درصد است.
جلوگیری از ائتلاف مواد غذایی بسیار مهم است، چرا که حدود ۱۰ درصد از جمعیت جهان با مشکل گرسنگی مواجه هستند. رهبران جهان متعهد شدهاند تا سال ۲۰۳۰ میزان اتلاف مواد غذایی قبل از رسیدن به بازار را به نصف برسانند.
خود تولید مواد غذایی سهم چشمگیری در تولید گازهای گلخانهای دارد و بر اساس توافق زیستمحیطی پاریس، جامعه جهانی متعهد شده است جلو شتاب رشد تولید گازهای گلخانهای مانند دیاکسید کربن را بگیرد تا نگذارد دمای زمین تا پایان قرن بیش از ۱.۵ درجه افزایش یابد.
بر اساس برآورد آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی، سالانه ۳۳ میلیارد تن دیاکسید کربن در جهان تولید میشود و بخش کشاورزی سهمی ۹ درصدی در آن دارد.
فائو میگوید بخش بزرگی از اتلاف مواد غذایی در مرحله بازار و مصرف اتفاق میافتد، خصوصا ۳۷ درصد از مواد غذایی حیوانی و یک پنجم میوهجات و سبزیجات در مرحله بازار و بعد از فروش به مشتری از بین میرود.
برخلاف مرحله تولید تا رسیدن به بازار که کشورهای فقیر بیشتر با آن مواجه بودند، اتلاف مواد غذایی در مرحله فروش و بعد از آن، بیشتر در کشورهای ثروتمند دیده میشود.
در مجموع فائو میگوید تقریبا یک سوم مواد خوراکی برای مصرف انسانها که در جهان تولید میشود، از بین میرود. بدین ترتیب سالانه ۱.۳ میلیارد تن خوارک در جهان تلف میشود، در حالی که ۸۲۰ میلیون نفر با مشکل فقر و گرسنگی مواجه هستند.
فائو با اشاره به تلاش جامعه جهانی برای کاهش تلفات مواد غذایی، میگوید این اقدامات دلگرمکننده است، اما رسیدن به اهداف مطلوب بسیار سخت و پیچیده است.
این گزارش به اهمیت نقش دولتها در جلوگیری از اتلاف مواد غذایی اشاره کرده و میگوید ارائه آموزشهای لازم از تولیدکنندهها تا بازار و خصوصا مصرفکنندهها میتواند بسیار سازنده باشد.
فائو میگوید نیاز به مصرف مواد کشاورزی در جهان تا سال ۲۰۵۰ حدود ۳۵ تا ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت و مدیریت این حوزه بسیار حیاتی است. (بلومبرگ)